Leerproblemen en stress rond toetsen: hoe je kind meer vertrouwen kan krijgen

“Hij weet het eigenlijk best, maar zodra de toets begint, blokkeert hij volledig.”

Veel moeders herkennen dit scenario. Een kind dat thuis de tafels kent of een verhaal goed kan samenvatten, lijkt op school ineens alles te vergeten. Het kan frustrerend zijn – zowel voor het kind als voor jou als ouder. Maar vaak is het niet het kind dat faalt, maar het lichaam en zenuwstelsel dat spanning vasthoudt.

Wanneer mensen onder druk staan, activeert hun lichaam automatisch het vecht-, vlucht- of bevriesmechanisme. Dit betekent dat energie wordt gestuurd naar overleving en wegblijft van het concentratiecentrum in de hersenen.

Het resultaat? Een kind dat normaal thuis goed kan leren, lijkt tijdens toetsen geblokkeerd. Het is niet lui, niet ongeïnteresseerd, en zeker niet dom – het is gewoon een lichaam dat reageert op stress.

Stress kan zich op verschillende manieren manifesteren:

• Fysiek: buikpijn, hoofdpijn, gespannen spieren, snelle ademhaling
• Emotioneel: boosheid, frustratie, angst
• Gedrag: wiebelen op de stoel, afgeleid zijn, moeite met starten of afronden van taken

Een kind dat vaak ‘afwezig’ lijkt tijdens toetsen, kan dus juist hyperalert zijn in het lijf, zonder dat het zichtbaar is voor de omgeving

1. Kleine oefeningen voor de toets
   Dor het ritmisch strijken in de nek, zoals ik in DEZE oefening laat zien, activeer je het parasympatische zenuwstelsel. Dat helpt het lichaam te ontspannen.
2. Rustmomenten tijdens leren
   Wissel studiemomenten af met korte pauzes. Even bewegen of een frisse neus halen helpt spanning af te voeren.
3. Erken emoties
   Vraag naar gevoelens zonder direct te corrigeren: “Voel je spanning? Waar voel je dat in je lijf?”
   Het benoemen van emoties helpt ze te erkennen en los te laten.
4. Focus op proces, niet alleen resultaat
   Prijs de inzet, de voorbereiding en het oefenen, niet alleen het cijfer. Zo bouwt het kind vertrouwen op in het eigen kunnen.
5. Visualisatie en positieve woorden
   Laat je kind zich voorstellen dat het rustig en geconcentreerd de toets maakt. Positieve affirmaties zoals “Ik kan dit, ik heb geoefend” ondersteunen het zenuwstelsel.

Regelmatige, voedzame maaltijden en voldoende water drinken helpen het lichaam stabiel te blijven, waardoor concentratie makkelijker wordt. Vermijd suikerpieken vlak voor een toets, omdat dit kan leiden tot hyperactiviteit gevolgd door een energiedip.

Rozemarijn maakt helder. Een druppel etherische olie op een doekje, waar je af en toe aan mag ruiken, zorgt voor helderheid. Een kopje thee hiervan doet ook wonderen.

Kinesiologie kan helpen om te onderzoeken waar de spanning zich vastzet in het lichaam en welke oefeningen of rituelen het zenuwstelsel helpen ontspannen. Zo kunnen we de dieperliggende oorzaak aanpakken.

Leerproblemen tijdens toetsen zijn vaak niet het gevolg van gebrek aan intelligentie of motivatie, maar van stress en spanning in het lijf. Kijk eens goed naar wat jouw geschiedenis is als het gaat om presteren op school. Ook als je zegt dat het jou niet uitmaakt, maar je vind het eigenlijk van wel, zal je kind dat aanvoelen.

Door te observeren, kleine oefeningen en aandacht te combineren met kinesiologische inzichten, kun je je kind helpen om:

• Rust te vinden in het lijf
• Vertrouwen te krijgen in het eigen kunnen
• Met plezier te leren en toetsen te maken

Het belangrijkste is: je kind laten voelen dat het gezien wordt, dat zijn spanning erkend wordt en dat jij er bent als veilige haven. Dat vertrouwen is vaak krachtiger dan welk cijfer dan ook.

Merk je nu dat je dat het toch steeds niet lukt? Dan is het misschien tijd om eens verder te gaan kijken en met de dieper liggende oorzaak aan de slag te gaan. En wil ik je graag uitnodigen om een afspraak te maken in mijn praktijk in Uithoorn. 

♥

Linda